استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
بیمه عمر
سوال :

آیا بیمه عمر، شرعی است؟

جواب :

در صورتی که شخص با شرکت بیمه، عقد شرعی بسته باشد و قرارداد ضمن یکی از عقود اسلامی (هبه معوضه و...) باشد، اشکال ندارد.

بیمه عمر قابل معامله
سوال :

آیا واگذاری حق ذی نفعی و قرارداد بیمه عمر، صحیح است. (توضیح اینکه در بیمه های عمر به این شکل است که برای مثال بنده قصد بیمه کردن فرد الف را دارم. من بیمه گزار هستم و شخص الف بیمه شده و شرکتی که بیمه عمر می کند بیمه گر است. حال در قراردادهای بیمه بر مبنای قوانین برای پرداخت عواید بیمه در صورت بروز حادثه برای فرد الف باید فرد ذی نفع معرفی شود و این فرد ذی نفع می تواند خود بیمه گزار و یا شخص دیگری باشد. این حق دارای ارزش است و با توجه به اینکه برای آن قرارداد بیمه، بیمه گزار اقدام به پرداخت حق بیمه کرده است می تواند آن حق ذی نفعی را به فرد دیگری به ثمن توافقی واگذار کند (تغییر ذی نفع و دریافت وجه بابت آن در متن قانون بیمه مجاز شمرده شده است) و مثلاً وقتی امکان ادامه پرداخت حق بیمه را نداریم، بیمه نامه را باطل نکنیم و با مبلغ توافقی حق ذی نفعی را بفروشیم به این قرار که فرد خریدار پس از خرید حق ذی نفعی و قرارداد بیمه مابقی حق بیمه را بپردازد تا قرارداد بیمه سررسید شود و چون ذی نفع فرد خریدار یا فرد مشخص شده توسط وی است، عواید در پایان قرارداد برای او خواهد بود. همچنین بر طبق قرارداد، فرد بیمه شده تغییر نخواهد کرد و فقط "وظیفه پرداخت مابقی حق بیمه ها و حق ذی نفعی" در ازای دریافت ثمن توافقی از خریدار بیمه عمر دریافت خواهد شد. این کار از سویی بر توانگری مالی شرکت های بیمه نیز تاثیر بسزایی دارد و به آن ها کمک شایانی می نماید. لازم به ذکر است بر مبنای قرارداد بیمه عمر، فرد بیمه شده تغییر نمی کند و مفاد قراداد بیمه عمر رعایت می گردد).

جواب :

معاوضه حق مذکور در سؤال، در قبال عوض معین مشروع و صحیح است و این حق قابل واگذاری به دیگری است در صورتی که دارای ارزش باشد.

بیمه بیکاری
سوال :

1. مسئولین بیمه بدون اینکه از من سؤال کنند، آیا در مکان دیگری مشغول به کار بوده ام یا خیر، بیمه بیکاری به من داده اند (علی رغم اینکه بنده مدتی بدون بیمه در جای دیگری کارگر بودم). حال جهت رفع شبهه، به چه نیتی در این پول تصرف کنم تا حلال باشد؟


2. آیا مبالغ الکترونیکی که به حساب واریز می شوند، عین پول محسوب می شوند یا فقط پول نقد عین است؟

جواب :

1) چنانچه طبق قانون شما استحقاق دریافت بیمه را نداشته باشید، مالک پول محسوب نمی شوید و تصرف در آن جایز نیست و باید آن را به اداره مذکور برگردانید و یا رضایت آن را جلب نمایید.


2) گرچه فقط پول نقد عین است ولی تفاوتی بین مبالغی که به کارت حساب بانکی واریز می شود با عین پول وجود ندارد و احکام هر دو یکسان است.

بیمه های اجباری
سوال : بیمه های اجباری که دولت برای حفظ نظم اجتماعی، بیمه گذار را مجبور به پرداخت حق بیمه می کند چه حکمی دارد؟ در صورتی که یکی از شرایط عقد اختیار می باشد.
جواب : لازم است طبق مقررات عمل شود.
بیمه
سوال :

اگر عقد بيمه ای جهت تامين خسارات ناشی از برخی حوادث، من جمله آتش سوزی منعقد گردد و در قرارداد بيمه تصريح شود (در صورت عدم ارائه مدارک و دفاتر قانونی فقط نظر کارشناس شرکت (بيمه گر) ملاک محاسبه و تعيين خسارت خواهد بود) و به دنبال وقوع حادثه مدارک و دفاتر دچار حريق شود و گواهی آتش نشانی نيز مؤيد اين امر باشد و مراتب کرارا از سوی زيان ديده به شرکت بيمه اعلام شود و تقاضای اجرای تعهد بر اساس شرط مذکور شود و شرکت بيمه بر خلاف اين صراحت قرار داد، محاسبه و تعيين خسارت را موکول به ارائه مدارک و دفاتر نمايد و با اين بهانه مدتها خسارات زيان ديده جبران نشود و پس از مدتی (16ماه) شرکت بيمه ادعای عمدی بودن حریق را نمايد و متهم پس از سپری شدن مراحل رسيدگی بموجب آراء قطعيت يافته برائت حاصل نمايد و در مجموع قریب به 5سال شرکت بيمه از اجرای تعهدات خويش استنکاف ورزد. آيا شرکت بيمه صرفا مسئول جبران خسارات مربوط به خود اموال است يا به دليل زيرپا گذاشتن شرايط قرارداد و اينکه باعث شده خسارات برای اين مدت طولانی بلاوصول بماند براساس قاعده تسبيب بيمه گر مسئول جبران خسارات ناشی از تأخير در اجرای تعهد نيز هست؟

جواب :

شرکت بيمه فقط مسئول جبران خسارت اموال سوخته است و در صورت حصول تورم، بنابر احتياط در مقدار مبلغ مصالحه شود.