- طهارت 1158
- پاكى و ناپاكى آب 651
- احكام خلوت 1
- استنجاء 0
- احكام جنابت 3
- أهل كتاب 14
- نجاسات 118
- آنكه در نماز از نجاست آن عفو شده است 2
- احكام میّت 193
- غسل 60
- وضو 73
- تيمم 21
- نماز 555
- وقتهاى نمازهاى روزانه و نافله هاى آنها 24
- قبله 11
- لباس نمازگزار 34
- مكان نمازگزار 26
- احكام اذان اقامه 14
- نيّت 5
- قيام 5
- قرائت 45
- سجده 36
- سجده سهو 3
- تشهّد 5
- سلام 1
- آداب و تعقيب نماز 6
- قنوت 8
- منافيات نماز 14
- نماز آيات 6
- نماز قضا 36
- اجير شدن 20
- نماز جماعت 101
- شك در نماز و افعال آن 2
- شكّ در ركعتها 1
- قضاى اجزاء فراموش شده 0
- نماز مسافر 83
- چيزهايی که سفر را می شکند 3
- برخى از نمازهاى مستحبّى 17
- كم و زياد بودن در نماز 0
- نماز میت 1
- رکوع 5
- نماز جمعه 28
- تكبيرة الاحرام 1
- روزه 318
- زكات 18
- خمس 228
- مصرف خمس 21
- موارد وجوب خمس 117
- مسائل متفرقه خمس 29
- امر به معروف و نهى از منكر 33
- خرید وفروش 377
- كسب های حرام 123
- ريش تراشيدن 24
- آداب تجارت 7
- شرايط فروشنده و خريدار 4
- شرايط عوضين 5
- دادن جنس و گرفتن وجه 6
- نقد و نسيه 19
- معاملات صرافى ( بيع صرف ) 1
- فروش ميوه ها و سبزيجات 0
- ربا 39
- خروج از ملکیت مالک به سبب یکی از نواقل 4
- شروط تجارت 13
- معاملات سفهی 1
- خرید وفروش طلا 6
- بيع فضولی 3
- حق به هم زدن معامله (خيار) 37
- ضمان در خريد وفروش 11
- اجاره 66
- وصيّت 37
- احكام وصيت 16
- موصى 1
- وصيت شده 1
- مسائل متفرقة 327
- استمناء 6
- مكارم اخلاق 8
- مزارعه ومساقات 2
- شركت 22
- تقاصّ كردن 2
- عاريه و وديعه 0
- حواله 0
- حجر ( ممنوع تصرف در مال ) 4
- صدقات 15
- رقص در اماکن متبرکه 0
- سحر و جادو و نظائر آنها 3
- اشياء گمشده 2
- حكم مال مجهول مالك 6
- مسائل مخصوص به تفسير 2
- احكام غرب زمين 0
- كار كردن در ادارات رسمى 3
- كشتن حشره ها 1
- تربت حسينى 0
- ياد گرفتن احكام 1
- حقوق ديگران 22
- وسواس 2
- نسب ها 7
- مدح ديگران 0
- بر پائى عيد و جشن 0
- دعا 8
- تاريخ 0
- صحت بعض كتابها و احاديث 7
- بعض مستحبات 5
- نصايح 7
- حيوان گمشده 0
- کامپیوتر و اینترنت 11
- نقاشی و مجسمه سازی 2
- احکام مساجد 28
- ارتباط با نامحرم در فضای مجازی 1
- حقوق معنوی 19
- توبه 7
- یارانه ها 1
- ماهواره 3
- تقلب 6
- رعایت قوانین حكومت اسلامی 16
- دعا 1
- احكام كفار 13
- سرقت و دزدی 6
- سیگار کشیدن 5
- صله رحم 7
- جنون 1
- اسراف 1
- حقوق والدین 7
- قرض و دين 62
- ازدواج 656
- احكام ازدواج 54
- احكام زناشويى 35
- آداب وسنن ازدواج 2
- جلوگیری از بارداری 9
- اولياى عقد 54
- اسباب محرميت 22
- رضاع (شير دادن) 2
- ازدواج مؤقت 59
- مهر 73
- احكام فرزندان 35
- نفقه 25
- عيبها وشرطها كه موجب فسخ شود 37
- محارم 9
- حقوق زوجین 43
- شروط ازدواج 32
- نزدیکی از پشت 7
- نزدیکی در زمان قاعدگی 6
- نشوز 8
- محرمات 28
- روابط زن و مرد 102
- زینت 18
- مسائل جنسى 11
- حجاب 15
- احكام لمس و نگاه کردن 29
- مسائل متفرقه ازدواج 5
- طلاق 149
- نذر 24
- غصب 11
- احياء موات 0
- صيد و ذباحه 24
- خوردنيها وآشاميدنيها 67
- ارث 87
- قصاص و ديات 77
- ديه نفس 8
- دیه جنین 5
- موجبات ضمان 8
- تغليظ دیه 3
- قسامه 7
- مسائل اعتقادى 87
- حج 247
- اصول و قواعد فقهی 11
- مضاربه 22
- وقف 156
- هدیه 31
- حدود 58
- جهاد 1
- اداری 16
- ادارات 14
- عهد و قسم 11
- بیت المال 1
- بهتان 1
- صلح 11
- جعاله 3
- تهمت 0
- قضاء 49
- رشوه 6
- شهادات 13
- رهن 17
- اقرار 6
- تقليد 88
- علم رجال 4
- مسائل اجتماعى 13
- وکالت 29
- مسائل مستحدثه 176
- قرآن کریم 16
- ودیعه 3
- ضمان 18
استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقفنامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
پوشاندن سر
سوال : اگر فردي براي معالجه و يا جهت رفع عيب سر از كلاه گيس يا موی مصنوعى استفاده نمايد و به موهای او و يا به پوست سر پيوند بدهند، در حين احرام چه حكمى دارد؟ آيا جزء ساتر و يا تغطيه رأس حساب مى شود يا خير؟
جواب : چنانچه با کاشتن و امثال آن (همچون موی طبیعی) جزء سر محسوب شود، تغطیه رأس به حساب نمی آید.
شانه کردن مو در زمان احرام
سوال : حاجیه خانمی در زمان حج تمتع در عرفات استحمام می کند و موهای خود را شانه می زند. آیا اشکالی به اعمال وی وارد است؟
جواب : اشكالی به اعمال وی وارد نمی شود ولی چنانچه در مفروض سؤال موردی از محرمات احرام را مرتکب شود، جایز نبوده و در صورت جهل کفاره ای بر او نیست.
نبستن احرام و دخول به مکه مکرمه
سوال : شخصی به قصد سیاحت و تفریح قصد ورود به مکه را داشته و به دلیل ندانستن مسئله بدون احرام وارد مکه شده است، آیا واجب است که به قصد احرام به میقات برود و مُحرِم شود یا واجب است در خود مکه مُحرِم شود و یا اساساً در شرایط فعلی که داخل مکه است احرام بر او واجب نیست؟
جواب : در صورتی که بخواهد در حرم بماند بنا بر احتیاط لازم است به خارج رفته و از ادنی الحل احرام ببندد و عمره مفرده انجام دهد.
شانه کردن موها در زمان احرام
سوال : 1. حاجیه خانمی در زمان حج تمتع در عرفات استحمام می کند و موهای خود را شانه می زند. آیا اشکالی به اعمال وی وارد است؟
2. آیا برای غسل جنابت باید بعد از استحمام بدن را خشک کرد و بعد غسل گرفت؟
2. آیا برای غسل جنابت باید بعد از استحمام بدن را خشک کرد و بعد غسل گرفت؟
جواب : 1) اشكالی به اعمال وی وارد نمی شود ولی چنانچه در مفروض سؤال موردی از محرمات احرام را مرتکب شود، جایز نبوده و در صورت جهل کفاره ای بر او نیست.
2) خشک بودن بدن در حال غسل لازم نیست.
2) خشک بودن بدن در حال غسل لازم نیست.
احرام عمره مفرده زن حائض
سوال : آیا برای زن حائضی که به عدم طهارت خود علم دارد، احرام عمره مفرده جایز است و آیا با نایب گرفتن از احرام خارج می شود؟
جواب : بله، احرام عمره مفرده برای او جایز است و اگر نمی تواند صبر کند تا طاهر شود و خودش طواف نموده و نماز طواف را بجا آورد، برای طواف و نماز آن نایب می گیرد و سایر اعمال عمره مفرده را خود انجام می دهد.
احرام حائض
سوال : آیا بر زن حائض جایز است از داخل مسجد شجره و در حال گذر از آن، مُحرِم گردد؟
جواب : بله، جایز است و احرامش نیز صحیح خواهد بود.
استفاده از تلفن همراه
سوال : آیا استفاده از تلفن همراه در حال احرام، پوشاندن گوش شمرده می شود؟
جواب : مجرد آنچه گفته شد، پوشاندن شمرده نمی شود.
خروج از مکه
سوال : اگر مکلف عمره تمتع را کامل کند و از احرام آن بیرون آید و در روز دوم یا سوم به جده یا طائف یا غیر آن به جهت ضرورتی سفر کند و بعد از یک روز یا بیشتر بازگردد آیا چیزی بر گردن اوست؟
جواب : در فرض سؤال چیزی بر گردن او نیست. بله، اگر بازگشت او بعد از یک ماه (30 روز) از عمره اش باشد واجب است دوباره عمره دیگری بجا آورد که آن، عمره تمتعش محسوب می شود.
تأخیر در ذبح
سوال : در صورتی که بر گردن انسان در احرام عمره تمتع، کفاره هایی ثابت شود، و در مکه فقیر مؤمن یافت نشود آیا واجب است صبر کند تا در شهر خودش ذبح نموده و به فقراء بدهد؟ و آیا این تأخیر عمدی جایز است؟
جواب : این تأخیر تا هنگام بازگشت به وطن و ذبح در آنجا جایز است مگر در کفاره صید که محل آن در احرام عمره، مکه مکرمه و در احرام حج منا می باشد.
احکام حج
سوال : آیا عمره تمتع کسی که عمره را در ماه ذی القعده بجا آورده و بدون احرام حج خارج شده چنانچه وسیله نقلیه، اشتباهی او را از مکه در ماه ذی الحجه خارج کرده باشد، باطل است؟
جواب : عمره تمتع او در این فرض باطل نیست. بله اگر قصد خروج از مکه بعد از عمره تمتع و قبل از حج کند در این صورت اگر قبل از گذشت یک ماه از عمره اش به حج بازگردد بدون احرام داخل مکه می شود ولی اگر بعد از گذشت یک ماه از عمره اش به مکه بازگردد، احتیاط واجب آن است که با عمره دیگری داخل شود.
ارتکاب برخی محرمات احرام از روی جهل یا غفلت
سوال : چه چیزی بر مکلف واجب می شود در صورتی که مرتکب بعضی از محرمات احرام از روی غفلت یا جهل به مسأله یا حکم یا موضوع، گردد؟
جواب : در فرض سؤال، چیزی بر گردن او نیست مگر آنکه در صید باشد که در این صورت کفاره مطلقاً واجب است و همچنین کفاره استمتاع بنا بر تفصیلی که در محل خودش بیان شده است و در خصوص روغن مالی و تدهین نیز احتیاط واجب اطعام یک مسکین است.
کفاره کندن دندان
سوال : نظر شریف شما در باب آنچه جمعی از فقهاء قائل شده اند که کندن دندان حتی اگر به خونریزی نیز منجر نگردد از محرمات احرام بوده و کفاره آن یک گوسفند است، چیست؟
جواب : در دلیل این حکم تأمل وجود دارد و بعید نیست در صورت عدم خونریزی، جایز باشد و همچنین اگر برای درمان یا خلاصی از درد باشد. اما اگر دندان را از روی علم و عمد، نه به جهت موارد مذکور، بِکَنَد بنابر احتیاط واجب کفاره زینت بر او واجب می شود که مخیر است سه روز روزه بگیرد یا شش مسکین را اطعام کند بطوری که به هرکدام دو مد طعام بدهد و یا گوسفندی را به مساکین صدقه بدهد.
دخول بدون احرام به مکه مکرمه
سوال : رانندگان اتوبوس در ایام خاص مثل تابستان، زیاد به مکه داخل می شوند آیا به واسطه این کثرت دخول در مکه در این ایام، وجوب احرام در هر ماه از آنها ساقط می شود؟
جواب : کسی که به خاطر کارش مکرر به مکه مکرمه رفت و آمد می کند، اگر از حرم خارج شده و کمتر از یک ماه (30 روز) از خروجش بازگردد، جایز است بدون احرام داخل شود.
احرام و محرمات آن
سوال : حکم کسی که بدون احرام عمداً به مکه داخل شده است چیست؟
جواب : با این کار معصیت کرده است.
احرام ومحرمات آن
سوال : اگر مکلف بعد از اداء عمره مفرده از مکه خارج شود نه از حرم، آیا برای داخل شدن به مکه باید دوباره احرام ببندد؟
جواب : اگر از حرم خارج نشده است واجب نیست.
یادگیری محرمات احرام
سوال : آیا بر مُحرِم یادگیری محرمات احرام واجب است؟
جواب : بله اگر احتمال ابتلاء به آن محرمات داده می شود بر مُحرِم یادگیری آن واجب است.
طهارت هنگام احرام
سوال : آیا بر عمره گذار واجب است هنگام احرام طهارت داشته باشد؟
جواب : واجب نیست گرچه مستحب است قبل از احرام غسل کند.
تطهیر بدن
سوال : آیا بر مُحرِم واجب است بدنش را که به نجاست معفو عنه مثل کمتر از یک درهم نجس شده است به سرعت تطهیر نماید؟
جواب : احتیاط واجب آن است که به سرعت بدن را تطهیر نماید و بدون عذر نجاست را در بدن باقی نگذارد.